Elke maand bloggen wethouders Dirk de Jager en Hetty Welschen over hun persoonlijke en politieke ervaringen in Amsterdam West. Deze keer blogt Hetty over dat de laatste weken het onderwerp ‘bewoners zijn aan zet’ vaak aan de orde komt in wat zij doet en waar ze is. Toeval? Wat haar betreft niet.
Ik ben er van overtuigd; inbreng van de bewoner draagt bij aan de kwaliteit van de uitvoering door de overheid. Overigens ook aan grotere doelmatigheid van de inzet van professionals in bijvoorbeeld welzijn en zorg. Sterker nog, die inbreng is een voorwaarde voor duurzame oplossingen van individuele en maatschappelijke problemen. Dat betekent dat je actief de ideeën en signalen bij bewoners en ondernemers op moet halen én ze werkelijk moet gebruiken bij de realisatie van plannen of bij uitvoering. En dat je als bestuur de ruimte moet geven aan bewoners om oplossingen te zoeken en te realiseren.
Vertrouwen in de bewoners, ruimte geven, niet alles willen inkaderen en beheersen en helpen bij het realiseren. Die elementen geven tegelijkertijd aan onder welke voorwaarden Buurtgericht Werken, Welzijn Nieuw Stijl en het verbeteren van de dienstverlening kunnen slagen.
Een aantal resultaten van wat er gebeurt als bewoners initiatief nemen heb de afgelopen weken weer eens gezien. Hierbij werd ook zichtbaar hoe ambtenaren, bestuur en burgers nieuwe rollen ontdekken en hoe ze elkaar daarbij kunnen ondersteunen. Een aantal voorbeelden.
Buurtbewoners rond het Surinameplein ergerden zich al een tijd aan de stenen en onpersoonlijke uitstraling van het Surinameplein. Zij hebben zich op een dag een deel van het plein ‘toegeëigend” door een houten afrastering en zelf ontworpen bakken te plaatsen met “stadstuinen”, die verzorgd worden door buurtbewoners. Er is een groen dak op de fietshokken gemaakt en een feestelijke Burendag gehouden. Wijkbeheer en buurt coördinator en buurtbudget hebben het een en ander mogelijk gemaakt en ondersteund. Iedereen (ook de buurtbewoners) vindt het spannend of het lukt om het stukje plein “groen en persoonlijk” te houden.
In de buurt van de John Franklinstraat werd veel vernield en zagen de straten er slordig uit. Een buurtbewoonster is op de Rosa Broekdrukkerschool afgestapt. Heeft bij mensen aangebeld met verwaarloosde geveltuintjes. Daarna heeft ze samen met de kinderen de tuintjes opgeknapt. Uitkomst: de straat is weer van de kinderen en de buurtbewoners.
Die gedachte dreef ook de buurtbewoners rond de Jan Evertsenstraat. Ze willen een leuke, veilige winkelstraat om de hoek. Vervolgens zijn ze op de ondernemers afgestapt en doen er samen met hen alles aan doen om de straat te verbeteren. Zij maken plannen en organiseren activiteiten. Bijvoorbeeld de opzet van een ondernemers-bewonersvereniging. Het stadsdeel ondersteunt.
En wat te zeggen van culturele evenementen door buurtbewoners en kunstenaars uit de buurt zelf georganiseerd, omdat de gesubsidieerde kunstmaand met haar betaalde coördinator verdween. Zoals bijvoorbeeld de Bos en Lommer Kunstroutes dit weekend. Of het zelf oplossingen zoeken en onderhandelen door ouderen over het gebruik en exploiteren van een ruimte. Allemaal activiteiten waarbij ambtenaren vooral gefaciliteerd hebben en niet “bepaald”. Bestuurders hebben waar nodig geïntervenieerd, maar niet gestuurd.
Op de bijeenkomsten in het kader van VRIJ West hoorde ik ook het belang van de inzet van mensen zelf; bewoners voelen zich onveilig en roepen om steun van de politie en stadsdeel. Maar ze realiseren zich ook dat de overheid niet kan oplossen als mensen met de ruggen naar elkaar gaan staan. Of zich kwetsend naar elkaar opstellen. En dat de verandering zal van buurtbewoners zelf moeten komen.
Wel kunnen politie en stadsdeel snel ingrijpen als er signalen van buurtbewoners zijn dat er werkelijk onveilige situaties ontstaan. En overduidelijk aangeven dat wij als bestuur kwetsend gedrag niet accepteren. Bestuurders en ambtenaren kunnen buurtbewoners en ondernemers faciliteren én met elkaar verbinden in hun aanpak tegen dat kwetsend gedrag. Bijvoorbeeld door gezamenlijke activiteiten van Marokkaanse en Joodse jongeren te steunen. Of door te helpen ouders van overlast gevende kinderen van een school en buurtbewoners samen te brengen.
Ook bij het ontwikkelen van nieuwe voorzieningen zal de stem van ‘de klant’ heel duidelijk en leidend moeten zijn. Bijvoorbeeld bij het inrichten van de informatie en adviesloketten. Of bij het neerzetten van de ondersteuningsfuncties van het vrijwilligerswerk. De Conferentie voor actieve buurtbewoners en vrijwilligers was daarvoor een mooi begin. Want er kwamen zo veel aanbevelingen dat er ter plekke geen prioritering aan te geven was. Het actieprogramma lag als het ware klaar….
Dit zijn voorbeelden die laten zien dat het zoeken naar de inbreng van buurtbewoners veel aandacht heeft. Voorbeelden die ook laten zien dat de rol van de ambtenaar en bestuurder verandert. Het zijn nog voorbeelden. Maar de lijn wordt wel steeds meer zichtbaar….vertrouwen, ruimte geven, mogelijk maken en loslaten.