De laatste tijd is er veel aandacht voor het plaatsingsbeleid van basisscholen. Op 10 november stond er een interview met VVD-gemeenteraadslid Werner Toonk in Het Parool. Toonk vindt dat er in Amsterdam een eenduidig plaatsingsbeleid voor basisscholen moet komen. Afgelopen zaterdag werd in diezelfde krant de balans opgemaakt van de voors en tegens van spreiding van leerlingen. GroenLinks deelraadslid Selma Janssen is voorstander van een plaatsingsbeleid en blij dat er wordt nagedacht over een stedelijk plaatsingsbeleid. Zij ziet het buurtschoolbeleid in West hiervoor als een goed voorbeeld.

VVD-raadslid Werner Toonk heeft zijn ideeën over een eenduidig plaatsingsbeleid voor basisscholen geformuleerd in een initiatiefvoorstel. Hij stelt voor om kinderen die broers of zussen hebben op de school met voorrang te plaatsen, net als kinderen die in de buurt wonen. Via een centrale inschrijving zouden ouders drie voorkeursscholen kunnen opgeven. Dit buurtschoolconcept is in West al de praktijk, en het is mooi dat de VVD de regels uit het buurtschoolbeleid in West stedelijk wil uitrollen.

Waar Toonk het plaatsingsbeleid echter alleen ziet als een manier om de beschikbare plekken op een school eerlijk te verdelen, vindt GroenLinks het naast een eerlijk en transparant systeem van plaatsing belangrijk dat de school een afspiegeling is van de buurt waarin deze staat. De GroenLinks fractie in West ziet graag dat er meer kinderen in de buurt naar school gaan. Zo vormt de school het hart van de buurt, met een afspiegeling van kinderen die in de buurt wonen en met een sterke betrokkenheid van de ouders. Bovendien kunnen kinderen dan lopend of met de fiets naar school. Dat is veiliger én gezonder.

Evaluatie van het buurtschoolbeleid in West

In West is de werkwijze van het buurtschoolbeleid, waarbij kinderen centraal worden aangemeld en bij teveel aanmeldingen volgens voorrangsregels worden geplaatst, onlangs geëvalueerd. Hieruit blijkt dat 82 procent van de kinderen op de school van de eerste voorkeur terecht kan. De helft van de scholen heeft te maken met een toename van kinderen uit de buurt. De andere helft toont een afname. Het percentage van kinderen dat in de eigen buurt naar school gaat blijft rond de 45 procent liggen. En dit percentage zou wat GroenLinks Amsterdam West betreft wel wat hoger mogen liggen. Gelukkig vinden de schoolbesturen dit ook.

De stadsdeelgrens over

De gezamenlijke schoolbesturen in West doen een aantal voorstellen om meer kinderen in de eigen buurt naar school te laten gaan. Bijvoorbeeld door het aanpassen van een buurtcombinatie. De buurtcombinatie is het gebied rondom de school waarin kinderen uit dat gebied voorrang krijgen tot die school wanneer de school ‘vol’ is. Deze buurtcombinaties hebben nog wel eens last van de stadsdeelgrenzen. Bijvoorbeeld bij de dr. Rijk Kramerschool, waar een kind uit stadsdeel Centrum nu voorrang krijgt, terwijl een kind in West dat uitzicht heeft op de school niet met voorrang wordt toegelaten. Een stedelijk buurtschoolbeleid, waarbij de voorrang wordt bepaald door een cirkel rondom de school te trekken,los van de stadsdeelgrenzen, zou hier een oplossing voor kunnen bieden.

Elke basisschool een “goede en populaire”

Waar de VVD het plaatsingbeleid uitsluitend als een instrument ziet om de leerlingen eerlijk over de populaire scholen te verdelen, zou GroenLinks graag willen dat elke buurtschool een populaire school kan worden. Nog te vaak hebben “zwarte scholen” onterecht een negatievere reputatie dan “witte scholen”. De leerlingpopulatie zegt immers niets over de onderwijskwaliteit. In West ontdekken steeds meer ouders dit ook. Zo zijn er een aantal geweldige ouderinitiatieven op scholen gestart. Deze ouderinitiatieven, waarbij de ouders zelf in een groepje hun kinderen aanmelden op een weinig gekleurde school in hun buurt, is een prachtige manier om de school kleurrijker en aantrekkelijker te maken voor meer ouders. Door deze vaak kritische groep ouders in school te halen, wordt de school gestimuleerd om te werken aan goed onderwijs met een hoge ouderbetrokkenheid. Op deze manier kunnen alle scholen in West populaire scholen worden die een afspiegeling zijn van de buurt.     Echte keuzevrijheid voor ouders Door te luisteren naar de voorstellen van schoolbesturen en ruimte te geven aan ouderinitiatieven, zouden we een grote stap kunnen zetten naar een stedelijk buurtschoolbeleid waar leerlingen gelijke kansen hebben om te worden geplaatst op een school van voorkeur en waarin we tegelijkertijd ook werken aan een goede buurtschool die voor een grote groep ouders aantrekkelijk is. Dat is pas echte keuzevrijheid. Maar dit is wellicht een nivelleringsslag die de VVD te ver gaat...